De Machiavelliprijs – ook voor de OR?
De Machiavelliprijs is voor opmerkelijke prestaties op het gebied van communicatie. Soms zou een ondernemingsraad die prijs ook verdienen!
De Machiavelliprijs gaat dit jaar naar Johan Remkes. Deze wordt uitgereikt voor de meest opmerkelijke prestatie op het gebied van publieke communicatie. Remkes slaagde erin tijdens de stikstofcrisis een akkoord tot stand te brengen in een conflict dat muurvast leek te zitten.
Dialogen op gang brengen
Een belangrijk aspect was het verbinden van partijen. Vastgelopen dialogen weer op gang brengen. Met oog voor de verschillen tussen de denkkaders van bestuurders en degenen in de dagelijkse praktijk.
OR brengt soms dialoog weer op gang
De ondernemingsraad wordt nogal eens gezien als een club die de hakken in het zand zet. Problemen ziet, negatief is. Soms is dat zo. Toch is vaak het tegendeel het geval: dan brengt de OR de dialoog juist op gang.
Kenmerken van dialogiserende OR
Wat zie je zoal bij een OR die de dialoog op gang brengt?
- Afwegen van belangen: niet alleen personeelsbelang centraal
- Inhoudelijke gerichtheid: de procedure staat niet boven alles
- Zakelijke instelling: op zoek naar een overeenkomst
- Proactieve instelling: niet alleen reageren op vragen
- Stakeholdermanagement: ook in gesprek met anderen dan alleen de bestuurder
- Assertief en communicatief vaardig: ‘Invloed volgens Zuidema’, d.w.z. stevig op de inhoud en zacht op de relatie
- Voeling en contact met de achterban: weten wat er leeft en daarover communiceren
- Voorzitter en secretaris als ‘projectleiders’ van het OR-team
In deze punten hoeft niet allemaal voorzien te zijn, maar in meer dan de helft wel!
Weten waar je het over hebt
Johan Remkes werd door de jury geprezen voor zijn heldere taalgebruik en nuchtere opstelling. “Met gezag zenden, maar ook ontvangen. Weten wanneer je moet praten, moet luisteren en wanneer je moet zwijgen. Dat alles is van cruciaal belang geweest om perspectief en vertrouwen te bieden.”
Wanneer je als OR goed weet waar je het over hebt, dan win je aan gezag. Dat vergt wel wat: gedegen inhoudelijke voorbereiding, een goede presentatie, communicatieve vaardigheden.
Werk aan je gezag
Een sterke OR met gezag, dat ben je niet een-twee-drie. Dat vergt talent én veel oefenen. Goed voorbereiden. En teamontwikkeling. Het komt niet vanzelf door te vergaderen: die ontwikkeling moet je organiseren. Deels door daar onderling tijd voor in te ruimen (doen!), deels door training. En af en toe een deskundige in te schakelen. Zeker als je wil weten waar je het over hebt. Die deskundigen zijn soms aanwezig binnen de eigen organisatie (betrek ze erbij!); soms moet je ze inhuren. Daar wordt de OR sterker van, wint aan gezag. En de organisatie heeft er baat bij. En komt WOR-artikel 2.1 tot zijn recht: ‘…een ondernemingsraad instellen … in het belang van het goed functioneren van die onderneming in al haar doelstellingen…’!
Bij adviesopdrachten waar wij van ZPM bij betrokken zijn helpen we op diverse fronten: de meeste aspecten van het overzicht ‘Kenmerken van dialogiserende OR’ hierboven. Dat blijkt aan te slaan: niet voor niets is ZPM voor het tweede jaar op rij als nummer 1 beoordeeld in de categorie adviesbureaus voor ondernemingsraden. Dit blijkt uit de jaarlijkse Partner of Choice enquête van OR-net.
